Jak szlifować powierzchnie drewniane?
Jak szlifować powierzchnie drewniane?
Na jednym z ostatnich etapów obróbki materiału przychodzi wykańczanie powierzchni. To właśnie ono ma nadać produktowi finalną postać, w procesie czego ukształtowana zostać ma docelowa powłoka bądź też zamaskowane mają zostać delikatne wady drewna oraz niedoskonałości produkcyjne poprzez zebranie materiału z powierzchni prezentowanej. W tym rozdziale postaramy się przedstawić elementy szlifowania technicznie najodpowniejsze podczas obróbki drewna.
Dobór ścierniwa
O ile w szeroko rozumianym segmencie obróbki metodą szlifowania występuje wiele materiałów i związków o chrakterystyce ściernej, o tyle z racji tego, że w sektorze stolarskim stosuje się ścierniwa w głównej mierze w postaci papierów ściernych (czy to w formie taśm, krążków, czy szczotek), to właśnie na nich się w tym rozdziale skupimy.- 30 - 60 : szlifowanie wstępne powierzchni niestruganych
- 80 - 100 : szlifowanie wstępne powierzchni struganych (lub wstępnie szlifowanych papierem o ziarnistości 30 - 60)
- 120 - 180 : szlifowanie zasadnicze powierzchni gładkich
- 220 - 320 : szlifowanie dokładne / wykańczające
Kierunek szlifowania
Podczas szlifowania, tak jak i podczas strugania, kluczową rolę odgrywa ukierunkowanie włókien na obrabianym elemencie. Poniżej przedstawiamy najoptymalniejszą produkcyjnie zależność obróki drewna metodą szlifowania do kierunku włókien:- szlifowanie wzdłuż włókien ("z włosem") : na etapie wstępnym oraz zasadnicznym (trzeba pamiętać o podstawowej wadzie tej metody, w której to oprócz częściowego skracania, włókna zostają odkształcone, gdzie ich zakończenia ulegają zbliżeniu do powierzchni szlifowanej, z której wychodzą)
- szlifowanie w poprzek włókien : po szlifowaniu zasadniczym - etap wykańczający skracania włókien, zapobiegający ich odkształcaniu oraz późniejszemu, samoistnemu podnoszeniu się, w wyniku naturalnie obecnych naprężeń (warto zauważyć, że umieszczając element w posuwie lub też pchając element ręcznie, prostopadle do taśmy szlifierskiej, należy ułożyć go w taki sposób, aby obecne na nim włókna skierowane były przeciwnie do kierunku posuwu/pchania (redukcja ryzyka poderwania włókien przez krawędź taśmy))
- szlifowanie przeciwnie do kierunku padania włókien ("pod włos") : nigdy (w przypadku elementu o nieregularnym rysunku drewna i kierunku włókien, należy ułożyć go w tak, aby kierunek włókien przebiegał w taki sposób, aby zniwelować ryzyko ich poderwania podczas obróbki)
Lepszą alternatywą jest w tym przypadku użycie ręcznych szlifierek oscylacyjnych, które pracują w 2 kierunkach, a gdzie prędkość ścierniwa jest dużo niższa (łatwiejsza w kontroli), przy czym trzeba pamiętać, aby ustawić ją prostopadle do kierunku włókien oraz stałym tempem i naciskiem przesuwać wzdłużnie do nich ("z włosem").
Szlifowanie ramiaków i profili prostokątnych
O ile w przypadku szlifowania dużych powierzchni płaskich na rynku obecnych jest wiele gotowych rozwiązań technologicznych, o tyle w przypadku szlifowania ramiaków i innych elementów o przekroju protokątnym, zwłaszcza o nieregularnych krawędziach, które mają zostać poddane procesowi lakierniczemu, do niedawna zakłady stolarskie musiały często ponosić kompromis pomiędzy jakością a ceną środków chemicznych. Ich większe ilości były zużywane z racji występującego efektu przebijania pierwszej warstwy podkładu lakierniczego przez włókna drewniane podczas wysychania elementu, które odchylały się pod wpływem utraty wilgoci (wynikało z podstawowej wady metody szlifowania wzdłuż włókien). Tworzyło to konieczność szlifowania międzyoperacyjnego oraz nakładania kolejnej warstwy podkładu - a co za tym idzie - konieczność ponoszenia dodatkowych kosztów.Rozwiązanie na ten problem przyszło wraz z zadebiutowaniem na rynku maszyny specjalnej (bawarskiej firmy MARTIN) o handlowej nazwie Q-FIN (ang. Quality Finishing), która opiera się na zasadzie poprzecznego ścinania zakończeń włókien (niemalże do ich podstawy), co niweluje główną wadę najpopularniejszej dotąd metody szlifowania wzdłuż włókien.
Włókna drzewne biegnące w kierunku wzdłużnym są przecięte na mikroskopijnie małe i dlatego nie mogą już pęcznieć po późniejszym zastosowaniu aplikacji rozpuszczalnych w wodzie, w takim stopniu, że przeszkadzają wizualnie i dotykowo. Na tak obrobionych powierzchniach w przypadku większości gatunków drewna wcześniejsze szlifowanie lakieru nie jest już konieczne. Jednocześnie drewno pozostaje lepiej zabezpieczone, ponieważ impregnacja nie jest ponownie, częściowo lub całkowicie, zeszlifowana przez szlifowanie międzyoperacyjne. Ochrona drewna pozostaje tam, gdzie powinna: w drewnie i na drewnie. Ponadto impregnat może lepiej i bardziej równomiernie wnikać w powierzchnię, która została lekko zszorstkowana przez szlifowanie. Pozwala to uniknąć plam.
Q-FIN to jedyna znana nam na rynku maszyna, za pomocą której elementy wzdłużne stosowane w oknach i drzwiach o wymiarach maksymalnie 250x250 mm i minimum 10x10 mm szlifuje się taśmami szlifierskimi w poprzek słojów drewna. Jest to możliwe tylko w przypadku Q-FIN, ponieważ posiada on opatentowany w całej Europie 4-stronny system transportu rolkowego, za pomocą którego poszczególne profile są transportowane przez całą maszynę w określonej pozycji. Gwarantuje to, że główne powierzchnie do szlifowania znajdują się dokładnie w pozycji poziomej, gdzie używane są dwie główne taśmy szlifierskie.
Opis produktu producenta: Q-FIN (opis)
Oficjalny dystrybutor w Polsce: Otto Martin Polska Sp. z o.o.
